Low Time Preference

De paradox is dat we veel beter en rijker in het NU kunnen staan als we de lange termijn, de toekomst, dienen.

Verbatim:

Als je hoort: het marshmallow experiment, weet je misschien al wat daarmee wordt bedoeld. Het gaat om een experiment van de Stanford universiteit uit 1972 over uitgestelde behoeftebevrediging (delayed gratification). Aan kinderen van circa vier jaar werd aangeboden dat ze één marshmallow nu konden krijgen, of als ze zouden wachten tot de experimentator terugkwam, dat ze er twee zouden krijgen. De experimentator liet vervolgens elk kind een kwartier alleen met de marshmallow op tafel. Bij zijn terugkomst kregen de kinderen die de marshmallow niet hadden opgegeten, de tweede marshmallow.

We kunnen kinderen zo dus indelen in een groep die kiest voor directe behoeftebevrediging (dat noemen we high time preference, ofwel kortetermijndenken) en kinderen die hun behoeftebevrediging kunnen uitstellen (zij hebben low time preference, ofwel langetermijndenken).

De kinderen uit het experiment werden over een periode van twintig jaar gevolgd. De kinderen die in het experiment in staat waren te wachten, bleken tien jaar en twintig jaar later gemiddeld hoger te scoren op academische tests, geen of weinig overgewicht te hebben en zelfs een hoger inkomen en hogere sociale status. Het leek toen alsof het om aangeboren eigenschappen ging.

In latere herhalingen van het experiment bleek dat er wel degelijk sociaal-culturele factoren meespelen in het wel of niet kunnen uitstellen van behoeftebevrediging. Dit is een hoopgevende uitkomst omdat het suggereert, dat naast aangeboren vermogens, ook opvoeding en het tegengaan van armoede een belangrijke rol spelen.

Een bijzonder detail van het onderzoek is dat het met Marshmallows werd gedaan. Dit zijn kleverige, mierzoete, ongezonde snoepjes. Maar dat was oorspronkelijk niet zo. De term Marshmallow betekent letterlijk: Moeras Malve en verwijst naar de geneeskrachtige plant Althaea Officinalis. Het is een kruid dat helpt tegen keelpijn, hoesten en ontstoken tandvlees. Vanwege dat laatste werd het ook wel Tandwortel genoemd.

Sporen van het kruid zijn in een 60 duizend jaar oud graf in Irak gevonden. De Egyptenaren kookten de wortel en mengden het aftreksel met honing. Zo ontstonden de eerste kleverige hoestbonbons. In Amerika werd er steeds meer suiker in de Marshmallow gedaan en werd uiteindelijk de oorspronkelijke plant weggelaten en als verdikkingsmiddel vervangen door gelatine. Zo verdween de geneeskrachtige Marshmallow uit de menselijke geest en werd deze ook op een andere manier een verdikkingsmiddel. Dit is een belangrijke symboliek van wat er met ons voedsel is gebeurd. Wat oorspronkelijk geneeskrachtig was, is vervangen door suiker en allerlei chemische smaakstoffen.

Als wij weer gezond willen worden, moeten we misschien een heel nieuwe versie van dit experiment doen, met bijvoorbeeld Broccoli. Kinderen die veel suiker in hun menu gewend zijn, reageren vaak met afschuw op de bittere smaak. En kinderen die met weinig suiker zijn opgevoed, kunnen mogelijk makkelijker genieten van deze gezonde groente.

Als wij gezond de toekomst willen ingaan, zullen we als mensheid meer op de lange termijn moeten leren denken en weer leren genieten van gezond eten. Mogelijk dat dan onze kinderen sowieso geen behoefte meer hebben aan een Marshmallow, laat staan een tweede. Hun low time preference wordt dan aangevuld met een gevoel voor wat gezond is.

Wat betekent een low time preference oftewel een lange termijn instelling voor ons als westerse mens? Wat gebeurt er als we weer leren uitstellen en sparen?

Om dat écht uit te vinden zullen we ervoor moeten zorgen dat ons geld niet meer door inflatie zijn waarde verliest. Dan wordt het weer aantrekkelijk om te sparen of in elk geval te wachten met uitgeven. Dit zal ons vervolgens aanzetten om verstandiger te consumeren, zowel wat spullen betreft, maar uiteindelijk ook wat voeding betreft. Dit zal ook gevolgen hebben voor de economie: van wegwerpmodel naar hogere kwaliteit en circulariteit, en misschien zelfs een kleiner Bruto Nationaal Product.

Een van de winkelketens die wegens afnemende verkoop de afgelopen jaar veel filialen sloot, is Footlocker. In de komende jaren zullen schoenen mogelijk minder een mode-artikel worden en weer meer een lange termijn gebruiksartikel. Dat komt door de afnemende beschikbaarheid van relatief makkelijk bereikbare grondstoffen en stijgende prijzen door deglobalisering, We zullen dus op zoek gaan naar schoenen die gemaakt zijn voor de langere termijn, niet schoenen die gemaakt zijn om snel kapot te gaan.

Filmfragment uit: Kinky Boots

Deze zogenaamde planned obsolescence die in Kinky Boots nog pijnlijk aan de orde kwam, zal in een circulaire economie weer moeten worden omgedraaid: kwaliteit vóór kwantiteit, lange termijn voor korte termijn. Planned durability, geplande duurzaamheid.

Een interessant voorbeeld van deze nieuwe instelling is Suri, de duurzame concurrent van de Philips Sonicare. De makers ergerden zich aan de wegwerpcultuur en het feit dat deze tandenborstel niet gerepareerd kon worden. Dus maakten ze een goed repareerbaar alternatief. Andere relatief bekende voorbeelden zijn de Fairphone of het afnemende gebruik van wegwerpbekers.

Als we weer langer met onze spullen leren omgaan en vaker ‘nee’ leren zeggen tegen ongezonde en verarmende impulsen, zal dat veel impact hebben op onze economie. Het moet namelijk wel haalbaar zijn, zonder dat we in armoede vervallen en er burgeroorlog uitbreekt.

Doordat geld nu nog gemaakt wordt op basis van rente en die rente betaald moet worden uit economische groei, staan we altijd onder druk van meer, meer, meer.

We kunnen door minder te consumeren juist meer leren genieten. Veel fast food was makkelijk, maar ongezond. Als we minder eten, kunnen we ook beter eten. 

Onze economie zal dus honderdtachtig graden moeten draaien van groeidwang naar keuze voor kwaliteit.

Dat kan niet met het oude inflatoire geld en met torenhoge schulden. We zullen geld moeten gaan gebruiken dat niet zijn waarde verliest, maar juist in waarde toeneemt. Een geldsoort met een niet groeiende hoeveelheid als Bitcoin kan daarbij als voorbeeld dienen.

Daarbij zullen we onze overheid zo moeten ontwerpen dat die verstandig en zorgvuldig met geld omgaat, omdat er immers niet meer onbeperkt kan worden bijgedrukt. 

Dat kan alleen als wij als gemeenschap leren om zelf meer verantwoordelijkheid voor ons leven te nemen, en minder vaak meteen onze snoepjes willen opeten. 

Het zal even pijn doen en minder instant gratification geven, maar uiteindelijk zullen we er gezonder en sterker van worden.

De paradox is natuurlijk dat we veel beter en rijker in het NU kunnen staan als we de lange termijn, de toekomst, dienen. Als we minder gedwongen zijn om rommel te produceren en te consumeren, kunnen we veel meer waarderen en waarde toevoegen. Langetermijnprincipes kunnen dus kortetermijnresultaten ondersteunen.

Op vrijdagavond 2 februari 2024 gaan we – opnieuw – in op de circulaire reis die we maken, als mens en als mensheid. Tijdens de Groundhog Day viering onderzoeken we wat zich steeds lijkt te herhalen en wat er ondertussen verandert. Met Manfred van Doorn, Isodoor Jonker en als speciale gast Marjolein de Wit, regiodirecteur bij de Belastingdienst.